Aktualności

Co to jest łokieć golfisty i jak go rozpoznać?

Łokieć golfisty, znany również jako entezopatia przyśrodkowego nadkłykcia kości ramiennej, to dolegliwość, która coraz częściej dotyka zarówno sportowców, jak i osoby prowadzące aktywny tryb życia, a także tych wykonujących powtarzalne ruchy rąk w pracy czy codziennych zajęciach. Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat tej dolegliwości, aby pomóc Ci lepiej zrozumieć, jak ją rozpoznać, diagnozować i skutecznie leczyć.

Czym jest łokieć golfisty?

Łokieć golfisty to stan zapalny, a często również mikrourazowej degeneracji przyczepu mięśni zginaczy nadgarstka i mięśnia nawrotnego obłego, które przyczepiają się do przyśrodkowego nadkłykcia kości ramiennej. Objawia się stopniowo nasilającym się bólem po przyśrodkowej stronie łokcia, który nie ogranicza jednak zazwyczaj ruchomości stawu. Ból nasila się przy wykonywaniu czynności wymagających zginania i rotacji przedramienia, zwłaszcza przy oporze.

Dlaczego powstaje ten problem?

Łokieć golfisty powstaje wskutek przeciążenia mięśni i ścięgien zginaczy nadgarstka oraz mięśnia nawrotnego obłego, które przyczepiają się do przyśrodkowego nadkłykcia kości ramiennej. Mechanizm choroby opiera się na powtarzających się mikrourazach i napięciach w obrębie tych tkanek, które prowadzą do stanów zapalnych i zmian degeneracyjnych w miejscu przyczepu ścięgien.

Do najważniejszych przyczyn rozwoju łokcia golfisty należą:

• Przeciążenia powtarzalnych ruchów zginania dłoniowego nadgarstka i pronacji przedramienia – nadmierne i powtarzające się napięcia mięśni podczas sportów (np. golf, tenis, baseball) lub prac manualnych (np. stolarstwo, prace biurowe).
• Niewłaściwa technika ruchu – zła technika podczas uprawiania sportu czy wykonywania pracy powoduje nieprawidłowe obciążenia mięśni i ścięgien, co przyspiesza uszkodzenia tkanek.
• Zbyt intensywny trening bez odpowiedniej regeneracji – brak przerw, zmęczenie mięśni oraz niewystarczająca rozgrzewka zwiększają ryzyko mikrourazów.
• Obciążenia zawodowe i domowe – prace wymagające powtarzalnych ruchów zginania i rotacji przedramienia, takie jak malowanie, używanie narzędzi ręcznych czy wiele godzin pisania na klawiaturze.
• Słaba kondycja mięśniowa i osłabienie stabilizatorów łokcia – brak odpowiedniego wzmocnienia mięśni wpływa na większą podatność struktur na przeciążenia.
• Naprężenie i mikrourazy ścięgien – mikroskopijne naderwania kolagenu w ścięgnach prowadzą do przewlekłego stanu zapalnego oraz zmian degeneracyjnych, które wywołują ból.
• Zmiany w strukturze kolagenowej ścięgien – przewlekłe przeciążenia zaburzają prawidłową budowę włókien kolagenowych; powstają nowe naczynia krwionośne i unerwienie, które zwiększają wrażliwość na ból i podrażnienia.
• Ucisk nerwu łokciowego – w zaawansowanych przypadkach rozszerzające się zmiany naciekowe lub przerost mięśni mogą powodować ucisk na nerw łokciowy, co dodatkowo nasila dolegliwości.

Podsumowując, łokieć golfisty to efekt kumulacji mikrourazów powodowanych przez powtarzające się i/lub intensywne przeciążenia mięśni i ścięgien przedramienia, często w połączeniu z niewłaściwą techniką ruchu oraz brakiem odpowiedniej regeneracji tkanek.

Jakie są objawy łokcia golfisty?

Łokieć golfisty charakteryzuje się szeregiem typowych objawów, które znacznie wpływają na jakość życia i zdolność do wykonywania codziennych czynności. Symptomy te rozwijają się zwykle stopniowo i są związane z przeciążeniem przyczepów mięśni zginaczy nadgarstka i pronatorów przedramienia. Do najważniejszych objawów łokcia golfisty należą:

Ból po wewnętrznej (przyśrodkowej) stronie łokcia
To najbardziej charakterystyczny objaw, zwykle umiejscowiony w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej. Ból może być tępy lub ostry i często promieniuje w dół przedramienia, sięgając nawet do nadgarstka i palców, zwłaszcza czwartego i piątego.

Nasilenie bólu podczas czynności zginających nadgarstek i rotujących przedramię
Ból pojawia się podczas wykonywania ruchów wymagających zginania nadgarstka lub pronacji (rotacji do wewnątrz) przedramienia — np. podczas podnoszenia przedmiotów, ściskania dłoni czy przekręcania klamki.

Tkliwość i ból przy dotyku nadkłykcia przyśrodkowego
W miejscu przyczepu mięśni do kości odczuwa się bolesność przy ucisku, co pomaga w diagnostyce łokcia golfisty.

Sztywność i ograniczona ruchomość łokcia
Szczególnie odczuwalne rano po przebudzeniu lub po dłuższym okresie bezruchu. Sztywność może utrudniać swobodne zginanie i prostowanie stawu.

Osłabienie siły mięśniowej i chwytu ręki
W miarę postępu schorzenia pojawia się zmniejszenie siły zginaczy nadgarstka, co powoduje trudności z utrzymaniem przedmiotów oraz wykonywaniem precyzyjnych czynności manualnych.

Obrzęk oraz zaczerwienienie okolicy łokcia
Czasami towarzyszy temu uczucie ciepła i miejscowe „ucieplenie” skóry nad przyśrodkowym nadkłykciem.

Mrowienie, drętwienie lub inne zaburzenia czucia w przedramieniu i palcach
Szczególnie w zaawansowanych przypadkach, mogących wskazywać na współistniejące uciski nerwów.

Ból pojawiający się nie tylko podczas ruchu, ale także w spoczynku
W początkowych stadiach dolegliwości często występują jedynie podczas ruchów obciążających łokieć, jednak z czasem mogą utrzymywać się stale, również podczas odpoczynku.

Zablokowanie lub niemożność wykonania pełnego zgięcia lub prostowania łokcia
W zaawansowanych przypadkach choroba może ograniczać zakres ruchu w stawie łokciowym.

Objawy łokcia golfisty utrudniają wykonywanie wielu codziennych czynności, takich jak podnoszenie przedmiotów, ściskanie dłoni, pisanie na klawiaturze czy przekręcanie klamki, przez co wpływają na komfort życia i zdolność do pracy. W przypadku pojawienia się powyższych dolegliwości warto zgłosić się do lekarza specjalisty w celu postawienia właściwej diagnozy i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

Jak diagnozuje się łokieć golfisty?

Diagnoza opiera się na badaniu klinicznym, obserwacji objawów oraz wywiadzie dotyczącym wykonywanych czynności. W celu potwierdzenia diagnozy i wykluczenia innych schorzeń często zlecane są badania obrazowe, takie jak USG, MRI czy RTG. Ultrasonografia pozwala na ocenę stanu ścięgien i ewentualnych zmian zapalnych, a MRI — na wykrycie mikrourazów i zwapnień.

Jak leczyć łokieć golfisty?

Leczenie łokcia golfisty opiera się przede wszystkim na metodach zachowawczych, które mają na celu zmniejszenie bólu, złagodzenie stanu zapalnego oraz poprawę funkcji mięśni i stawu łokciowego. Kluczowe znaczenie ma odpowiednia rehabilitacja oraz modyfikacja aktywności, aby uniknąć dalszych przeciążeń. W początkowej fazie leczenia ważne jest zmniejszenie obciążenia chorej ręki poprzez ograniczenie powtarzalnych ruchów zginania nadgarstka i pronacji przedramienia, które wywołują ból.

W codziennej terapii wykorzystuje się różne zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak krioterapia, czyli stosowanie zimnych okładów, które niwelują stan zapalny i przynoszą ulgę w bólu. Laseroterapia, magnetoterapia czy ultradźwięki również mają działanie przeciwbólowe i regenerujące. Popularną metodą jest fala uderzeniowa, która pomaga rozbić zmiany degeneracyjne w ścięgnach i wspomaga ich regenerację.

Kinesiotaping, czyli plastrowanie dynamiczne, jest stosowany w celu odciążenia i stabilizacji chorego obszaru. Specjalne taśmy aplikowane są na przyśrodkową część przedramienia i nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, pomagając zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz wspierając prawidłowe ułożenie tkanek.

Farmakoterapia obejmuje stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) zarówno w postaci doustnej, jak i miejscowych maści czy żeli łagodzących ból i stan zapalny. W niektórych przypadkach zalecane są iniekcje sterydowe w okolice przyczepów ścięgien, co przynosi szybkie złagodzenie objawów.

W terapii wykorzystuje się także techniki kinezyterapeutyczne, takie jak masaż poprzeczny, terapia manualna, suche igłowanie oraz pinopresurę. Pomocny może być też flossing i terapia FDM (terapia dysfunkcji mięśniowo-powięziowych). Wybór metody zależy od stopnia zaawansowania schorzenia, doświadczenia terapeuty i indywidualnej tolerancji pacjenta, ponieważ niektóre zabiegi mogą być nieco bolesne.

W sytuacjach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, a dolegliwości utrzymują się lub nasilają, rozważa się leczenie operacyjne. Operacja polega na usunięciu patologicznych zmian w obrębie przyczepów mięśniowych oraz usunięciu zmian degeneracyjnych ścięgien. Zabieg ten pozwala na przywrócenie prawidłowej funkcji mięśni i zakończenie dolegliwości bólowych.

Łokieć golfisty – jak pomagają nasi specjaliści?

• Diagnostyka – nasi lekarze rehabilitacji medycznej i ortopedzi przeprowadzają dokładną diagnostykę łokcia golfisty, opartą na wywiadzie, badaniu fizykalnym oraz, w razie potrzeby, badaniach obrazowych.
• Indywidualnie dopasowane programy rehabilitacji – nasi fizjoterapeuci realizują rehabilitację, która obejmuje terapię manualną, masaż tkanek głębokich oraz kinezyterapię, pomagając zmniejszyć napięcie mięśni i poprawić ruchomość.
• Zabiegi fizykoterapeutyczne – takie jak ultradźwięki czy laseroterapia wspierają leczenie, zmniejszają ból i przyspieszają regenerację tkanek.
• Wsparcie farmakologiczne – dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta, z dbałością o bezpieczeństwo i skuteczność leczenia, unikając leków szkodliwych dla ścięgien.
• Edukacja pacjentów – specjaliści MEDIKAR edukują pacjentów w zakresie zapobiegania nawrotom, ucząc prawidłowej techniki ruchów oraz wskazując optymalne formy ćwiczeń i aktywności.
• Komfortowe warunki leczenia oraz indywidualne podejście do każdego pacjenta przekładają się na skuteczną terapię i szybki powrót do pełnej sprawności.