Rehabilitacja po udarze mózgu
Udar mózgu to nagłe uszkodzenie Ośrodkowego Układu Nerwowego. Może wystąpić w każdym wieku lecz ryzyko jego wystąpienia zwiększa się po 60 r.ż. Najczęściej występuje udar niedokrwienny ( 80%) rzadziej krwotoczny ( 20%). Najgroźniejszym powikłaniem udaru mózgu jest zgon. Wczesne i szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia i rehabilitacji może znacząco zwiększyć szansę na zapobiegnięcie powikłaniom i niekorzystnemu utrwaleniu się powstałych w wyniku choroby dysfunkcji. Jak przebiega rehabilitacja po udarze?
Jakie są następstwa udaru mózgu?
Do najczęstszych następstw udaru mózgu w zależności od lokalizacji zmian możemy zaliczyć:
- porażenia i niedowłady kończyn jednej połowy ciała
- zaburzenia czucia
- zaburzenia widzenia
- zaburzenia równowagi
- zaburzenia mowy, połykania i funkcji poznawczych
- zaburzenia psychiczne, depresja
- rozwój trwałej niepełnosprawności i zależności od innych osób
Jakie są czynniki ryzyka udarów mózgu?
Do czynników ryzyka udaru mózgu należą:
- nadciśnienie
- otyłość
- palenie papierosów
- cukrzyca
- wysoki poziom cholesterolu
- schorzenia kardiologiczne ( migotanie przedsionków, kardiomiopatie, tętniak, przebyte zabiegi kardiochirurgiczne )
Rehabilitacja po udarze mózgu
Przebieg rehabilitacji po udarze zależy indywidualnie od stanu pacjenta i rozległości zmian chorobowych. Ma ona charakter etapowy i powinna się rozpocząć już 1 dnia hospitalizacji. Jej celem jest wspomaganie stopniowego powrotu do zdrowia i zapobieganie prawdopodobieństwu powtórnego wystąpienia udaru.
Na etapie pobytu w szpitalu postępowanie lecznicze ma na celu przywrócenie sprawności niedowładnej strony ciała, zapobieganie odleżynom i wczesnym powikłaniom poudarowym, stopniową pionizację i poprawę sprawności funkcjonalnej pacjenta w zakresie samoobsługi. W kolejnym etapie trwającym od roku do dwóch lat celem rehabilitacji jest przygotowanie pacjenta do możliwie samodzielnej egzystencji. Wykorzystuje się indywidualnie dostosowane różne techniki terapeutyczne i ćwiczenia.
Powrót do pełnej sprawności jest często całkowicie możliwy u osób młodych, u seniorów ćwiczenia rehabilitacyjne powinny być regularnie stosowane do końca życia.
W rehabilitacji poudarowej wykorzystuje się kinezyterapię (ćwiczenia bierne i czynne, ćwiczenia ogólnousprawniające, ćwiczenia czynno-bierne i samowspomagane, ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia synergistyczne, ćwiczenia w odciążeniu, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia manualne ręki ) oraz różne metody fizjoterapeutyczne ( m. Brunnstron, m.Bobath, m. PNF itp. ) , ćwiczenia funkcji poznawczych ( rehabilitacja mowy, pamięci, stymulacja OUN ) oraz terapię zajeciową mającą na celu przygotować pacjenta do powrotu do samodzielnego życia i nauczyć go wykonywania czynności dnia codziennego w możliwie optymalny dla niego sposób. Uzupełniająco w dolegliwościach bólowych i wzmożonym napięciu mięśniowym można stosować zabiegi fizykoterapii ( zabiegi cieplne, magnetoterapia, masaż wirowy, elektroterapia – TENS, FES, prądy Traberta, krioterapia, ultradźwięki ) oraz masaże klasyczne. Dodatkowo w uzdrowiskach wykorzystuje się okłady borowinowe lub parafinowe, kąpiele lecznicze.
Warto pamiętać, że na rezultaty podjętego leczenia wpływa dynamika procesu chorobowego i zaangażowanie pacjenta w ten proces. Rehabilitacja poudarowa jest procesem długotrwałym i niełatwym.
Najlepsze rezultaty osiąga się gdy pacjent wykazuje chęć współpracy.
Czasem niezbędna może okazać się pomoc psychologa.