Porażenie nerwu twarzowego
Nerw twarzowy (n.VII) jest jednym z dwunastu nerwów czaszkowych. Nerw ten jest nerwem mieszanym, ale przeważają w nim włókna ruchowe zaopatrujące mięśnie mimiczne twarzy. Unerwia też częściowo czuciowo twarz a także zawiera włókna przywspółczulne, które wspomagają mechanizm wydzielania łez, śliny i czucie smaku z 2/3 przedniej części języka. Porażenie nerwu twarzowego jest jednym z najczęstszych porażeń nerwów czaszkowych.
Porażenie nerwu twarzowego – przyczyny
Za przyczynę porażenia nerwu twarzowego uważa się zapalenie nerwu twarzowego, gdzie dochodzi do obrzęku, a później do ucisku i niedokrwienia.
Dzieli się na postać obwodową (objawy obejmują całą jedną stronę twarzy po stronie uszkodzenia) oraz ośrodkową (deficyty dotyczą strony twarzy przeciwnej do uszkodzenia, w zakresie mięśni dolnej połowy twarzy, często zauważyć można spłycenie fałdu nosowo-wargowego). Postać obwodowa wyróżnia się asymetrią szpar powiekowych oraz brakiem możliwości zamknięcia oka po stronie uszkodzenia.
Porażenie nerwu twarzowego najczęściej jest idiopatyczne (samoistne), nazywane inaczej porażeniem Bella. Po stronie uszkodzenia uniemożliwione jest marszczenie czoła, unoszenie brwi, zamykanie oka, mruganie, szczerzenie zębów, gwizdanie, występuje ślinotok, upośledzone wydzielanie łez, obniżony kącik ust, trudności z przyjmowaniem płynów i pokarmów, zaburzenie odczuwania smaków, nadwrażliwość na dźwięki.
Do innych przyczyn uszkodzenia nerwu zaliczamy: choroby infekcyjne (zapalenie ucha, półpasiec, grypa, borelioza, gruźlica, zapalenie ropne ślinianki, sarkoidoza), choroby metaboliczne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy), złamania podstawy czaszki, kości skroniowej, okolicy otworu rylcowo-sutkowego, nowotwory ślinianki przyusznej, guz kąta mostowo-móżdżkowego. Uszkodzenie w obrębie przewodu słuchowego wewnętrznego objawia się uszkodzeniem obwodowym oraz zaburzeniem słuchu (często w postaci nadwrażliwości na dźwięki).
Rehabilitacja
W procesie terapeutycznym wykorzystywane są różne elementy terapii. Należą do nich techniki manualne i masaż stymulujący punkty motoryczne na twarzy pacjenta w celu uzyskania odpowiedzi ruchowej. Bardzo ważna jest samodzielna praca pacjenta w postaci gimnastyki twarzy przed lustrem w celu usprawniania funkcji mięśni mimicznych. Wykonywana po uprzednim instruktażu ćwiczeń przeprowadzonym przez terapeutę.
W terapii stosuje się także zabiegi z fizykoterapii takie jak: laseroterapia, pole magnetyczne, elektrostymulacja. Mają one na celu uzyskanie przekrwienia, przyspieszenie regeneracji i stymulację uszkodzonych nerwów. Wspomagająco podczas terapii stosowany jest kinesiotaping.