Rehabilitacja

Dzięki rehabilitacji pacjenci mają szansę odzyskać zdolność do czynnego funkcjonowania w życiu społecznym i zawodowym. Powrót do dawnej sprawności następuje dzięki zastosowaniu szeregu działań. Powodzenie rehabilitacji zależne jest od stanu, w jakim pacjent rozpoczyna terapię.

Jest wiele powodów, dla których konieczne jest rozpoczęcie rehabilitacji. Z usług rehabilitacyjnych korzystają m.in.:

• pacjenci po urazach (np. złamaniach) i kontuzjach
• uszkodzeniach mózgu
• po utracie lub amputacji kończyny
• pacjenci ze skoliozą
• osoby po przebytym udarze, porażeniu mózgu
• chorzy na stwardnienie rozsiane, chorobę Parkinsona
• osoby po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego i kolanowego
• pacjenci wymagający długotrwałego leczenia chorób tętnic obwodowych, neuropatii, cukrzycy

Specjaliści dobierają techniki rehabilitacji w zależności od indywidualnego stanu pacjenta. W rehabilitacji ruchowej osób dorosłych znajdują zastosowanie takie techniki jak:

• kinesiotaping – czyli plastrowanie dynamiczne. Jest to metoda, w której wykorzystywane są specjalne taśmy o właściwościach elastycznych. Odpowiednio naklejone na skórę tworzą pofałdowania powierzchni. W rezultacie zwiększa się przestrzeń między skórą właściwą a powięzią. Plastry wpływają na poprawę mikrokrążenia krwi i limfy, działają przeciwobrzękowo, przeciwbólowo, zmniejszają stany zapalne;
• ćwiczenia w odciążeniu – linki podtrzymujące ciężar pozwalają na zmniejszenie obciążenia stawów czy mięś Ćwiczenia te mają za zadanie zmniejszyć ból, który towarzyszy pacjentowi, gdy wykonuje określone ruchy. Wykonywanie ćwiczeń w odciążeniu umożliwia przeciwdziałanie zanikom mięśni i przykurczom w stawach. Ćwiczenia zwiększają ruchomość w stawach oraz sprzyjają rozwojowi siły mięśniowej;
• wyciągi lecznicze – znajdują zastosowanie w nastawieniu złamań, korygowaniu zniekształceń i wad postawy, jak również odciążaniu urażonych stawó Trakcja pozwala skutecznie odciążyć kręgosłup, prostuje go i prowadzi do korekcji wielu problemów. Wyciągi są stosowane w leczeniu przepukliny dysku, rwy kulszowej, choroby zwyrodnieniowej dysku, ucisku nerwów i wielu innych schorzeń układu ruchu, zapewniając długotrwałą ulgę oraz lepszą postawę;
• ćwiczenia na rotorze – rotor rehabilitacyjny to funkcjonalne urządzenie, które jest szczególnie pomocne w przypadku pacjentów po udarze, osób otyłych, z zanikiem mięśni, z niedowładem kończyn oraz mającymi trudności i ograniczenia w poruszaniu się. Umożliwia kompleksowe ćwiczenia zarówno na kończyny górne, jak i dolne, wspomagając funkcjonowanie całego organizmu. Roter wspiera nie tylko ogólną sprawność i ruchomość mięśni i stawów, ale także pobudza krążenie krwi (zapobiega zakrzepom) i wydolność oddechową oraz poprawia kondycję;
• ćwiczenia ogólnousprawniające – to ćwiczenia wspierające ogólną sprawność i kondycję, dzięki czemu stanowią uniwersalne rozwiązanie dla każdego, kto chce zachować dobre samopoczucie, długie zdrowie, witalność i mobilność. Korzyści tego typu aktywności dotyczą całego organizmu – zalicza się do nich m.in. zapobieganie otyłości, zmniejszenie ryzyka chorób serca dzięki lepszemu krążeniu krwi, wzmocnienie kości, mięśni i ścięgien oraz zapewnienie dobrego nastroju. Ćwiczenia ogólnorozwojowe istotnie wspierają także zdrowie psychiczne oraz poprawiają jakość snu. Wykonywanie ich pod nadzorem fizjoterapeuty umożliwia dostosowanie rodzaju ćwiczeń i ich intensywności do indywidualnych potrzeb pacjenta, a także zapobiega nieprawidłowej technice oraz kontuzjom i urazom. Dorośli mogą w sten sposób poprawić swoją postawę oraz równowagę, a tym samym uniknąć wielu problemów na dalszych etapach życia, zwłaszcza na starość.

Terminy fizjoterapia i rehabilitacja często są używane zamiennie, co nie jest do końca poprawne. Co do zasady, fizjoterapia jest tylko częścią rehabilitacji.

Rehabilitacja fizyczna może być wymagana w przypadku urazu lub stanu, który powoduje tymczasowe lub trwałe ograniczenie funkcjonalności, a jej celem jest wyeliminowanie objawów choroby, przywrócenie dobrego stanu zdrowia oraz poprawa zdolności do wykonywania codziennych czynności.

Natomiast fizjoterapia ma na celu wspomaganie sprawności funkcjonalnej oraz ogólnego samopoczucia i jakości życia po wystąpieniu choroby lub urazu lub po operacji. Wykorzystuje metody terapii manualnej w celu poprawy elastyczności tkanek miękkich, redukując ból i wpływając na ogólne funkcjonowanie układu ruchu. Fizjoterapeuci to eksperci medyczni, którzy leczą wiele schorzeń i urazów, takich jak urazy kręgosłupa, silny lub przewlekły ból, choroby stawów oraz urazy układu mięśniowo-szkieletowego. Rolą fizjoterapeuty jest opracowanie planu leczenia, obejmującego specjalne zabiegi, dostosowanego do potrzeb pacjenta.

Fizjoterapeuci są również przeszkoleni do pracy z pacjentami, którzy wymagają stosowania urządzeń wspomagających (takich jak chodziki, laski, wózki inwalidzkie, stojaki i krzesła prysznicowe), dlatego zajmują się także edukowaniem podopiecznych, co do prawidłowego i bezpiecznego korzystania z dodatkowych narzędzi. Fizjoterapeutyczne ćwiczenia i zabiegi z zastosowaniem bodźców fizycznych określa się terminem fizykoterapii, która obejmuje m.in. leczenie niskimi temperaturami (krioterapia), ultradźwiękami i stymulację elektryczną (elektroterapia). W ten sposób możliwe jest szybkie i skuteczne osiągnięcie korzyści, takich jak złagodzenie bólu, zmobilizowanie stawów i tkanek miękkich oraz przywrócenie prawidłowego funkcjonowania mięśni.

Choć rehabilitacja i zajęcia fizjoterapeutyczne wspomagają pacjentów z wieloma dolegliwościami zdrowotnymi, nie są zalecane we wszystkich przypadkach. Przeciwwskazania mogą różnić się w zależności od konkretnej metody oraz rodzaju fizykoterapii, jednak bardzo często obejmują one:

• ciążę i połóg,
• aktywne choroby zakaźne,
• ogólny zły stan zdrowia (stan wyniszczenia organizmu),
• choroby nowotworowe (czynną postać choroby lub zbyt krótki okres karencji po leczeniu).

Terapia indywidualna polega na prywatnych, zindywidualizowanych sesjach terapeutycznych między fizjoterapeutą a pacjentem. W przeciwieństwie do zajęć grupowych jest skoncentrowana na jednym podopiecznym i obejmuje spersonalizowany program ćwiczeń oraz indywidualne podejście do jego potrzeb. Bezpośrednia interakcja ze specjalistą podczas procesu leczenia zapewnia wysoką jakość usług, która pozwala nie tylko na osiągnięcie doskonałych efektów, ale także zyskanie świadomości podopiecznego, co do poprawności wykonywania ćwiczeń oraz prawidłowego funkcjonowania układu ruchu.

Do innych korzyści tego rozwiązania należą:

• dostosowanie ćwiczeń lub zabiegów do predyspozycji pacjenta, całościowe spojrzenie na jego stan zdrowia, dolegliwości i potrzeby,
• czas na demonstrację, obserwację i modyfikację ćwiczeń oraz poprawianie wszystkich błędów,
• możliwość zadawania pytań przez podopiecznego,
• brak czynników rozpraszających związanych z opieką nad innymi pacjentami,
• zapobieganie kontuzjom – podczas indywidualnych sesji fizjoterapeutycznych specjaliści są w stanie zidentyfikować różne zaburzenia równowagi ciała oraz czynniki ryzyka, które pozwalają zapobiegać urazom,
• szczegółowa ocena stanu układu ruchu podopiecznego oraz dostosowywanie ćwiczeń do każdej wady,
• większy komfort terapii, co jest ważne szczególnie dla osób, które wstydzą się swoich problemów zdrowotnych, nie chcą uczestniczyć w zajęciach grupowych,
• możliwość dostrzegania każdego, nawet najmniejszego postępu oraz potencjalnych problemów,
• edukacja w zakresie zmian stylu życia niezbędnych pacjentowi do poprawy jakości życia oraz zachowania zdrowia (sposób odżywiania, poprawa jakości snu, ergonomiczne pozycje),
• bezpośrednie instrukcje dotyczące ćwiczeń pozwalają na lepsze zrozumienie ich przebiegu, dzięki czemu można je powtarzać w warunkach domowych i szybciej uzyskać zadowalające efekty.