Dyskopatia szyjna
Dyskopatia szyjna jest najczęstszą przyczyną bólów karku. Może pojawić się w każdym wieku. Jej przyczyną jest uszkodzenie krążka międzykręgowego – włóknistej struktury występującej pomiędzy kręgami, łączącej ze sobą poszczególne kręgi i mającej za zadanie amortyzację i stabilizację poszczególnych segmentów kręgosłupa.
Osłabiony i odwodniony krążek wraz z wiekiem traci swoje właściwości amortyzacyjne i może ulegać pęknięciu lub rozerwaniu pod wpływem nagłych lub powtarzających się mikrourazów. Efektem tego jest powstanie przepukliny. Zawartość wewnętrzna krążka – jądro miażdżyste – wydobywa się na zewnątrz i generuje ucisk i drażnienie sąsiadujących struktur nerwowych. Konsekwencją tego stanu jest odczyn zapalny okolicy nerwu, obrzęk i ból.
Dyskopatia szyjna – przyczyny
Schorzeniu sprzyjają:
- zmiany zwyrodnieniowe związane ze starzeniem się organizmu
- przeciążenia struktur kręgosłupa ( długotrwała praca w jednej pozycji, dźwiganie, praca przed komputerem, niewygodna poduszka do snu, otyłość )
- nieprawidłowe nawyki postawy i wady postawy
- czynności rekreacyjne i sportowe upośledzające biomechanikę kręgosłupa
- przebyte urazy
- predyspozycja genetyczna
Jakie są objawy dyskopatii szyjnej?
Objawy występują w zależności od miejsca uszkodzenia, jego nasilenia i możliwości adaptacyjnych organizmu.
Najczęściej występuje:
- sztywność karku
- silny ból okolicy kręgosłupa szyjnego który może promieniować do barku, łopatki lub palców
- drętwienie, mrowienie kończyn górnych
- nasilanie się bólu przy ruchach obrotowych głowy lub zginania
- osłabienie siły mięśni kończyny górnej
- czasem zawroty głowy, szumy uszne, zaburzenia równowagi
Dyskopatia szyjna – diagnostyka
Diagnoza dyskopatii szyjnej, czyli degeneracji krążków międzykręgowych w odcinku szyjnym kręgosłupa, obejmuje kilka etapów. Podstawowe znaczenie ma wywiad zebrany od pacjenta, badanie fizykalne oraz badania dodatkowe (RTG, CT, NMR).
Na bazie zebranych informacji lekarz może postawić dokładną diagnozę i zaproponować ukierunkowane leczenie.
- Wywiad medyczny – powstępowanie diagnostyczne rozpoczyna się od zebrania dokładnego wywiadu medycznego, w którym specjalista pyta o objawy, ich czas trwania, czynniki łagodzące ból lub nasilające objawy, a także o historię medyczną pacjenta, w tym o wcześniejsze urazy czy choroby.
- Badanie fizykalne – podczas badania fizykalnego lekarz ocenia zakres ruchu szyi, siłę mięśniową, odruchy oraz wrażliwość w obszarze szyi i kończyn. Może również przeprowadzić inne testy, aby ocenić, które ruchy lub pozycje nasilają objawy.
Badania obrazowe
- Badanie RTG – może zostać wykonane w celu oceny struktury kręgów i wykrycia ewentualnych zmian, takich jak zwyrodnienia czy zmiany w ustawieniu kręgów; ma największe znaczenie we wczesnych okresach pourazowych i pozawala wykluczyć zmiany kostne. Niemniej jednak za pomocą wyłącznie tego badania nie można postawić jednoznacznej diagnozy pod kątem dyskopatii szyjnej.
- Rezonans magnetyczny (NMR) – najczęściej stosowane badanie w diagnostyce dyskopatii i najdokładniejsze; pozwala na szczegółowe zobrazowanie krążków międzykręgowych, rdzenia kręgowego i nerwów.
- Tomografia komputerowa (CT) – jest stosowana szczególnie w przypadku, gdy u pacjenta występują przeciwwskazania do badania za pomocą rezonansu magnetycznego lub potrzebna jest lepsza wizualizacja struktury kostnej kręgosłupa.
- Badanie elektrodiagnostyczne – elektromiografia (EMG) i elektroneurografia (NCS) oceniają elektryczną aktywność nerwów i mięśni, przy czym w mięśniach umieszcza się drobne igły lub elektrody, a rezultaty rejestrowane są przez specjalistyczne urządzenie. Dyskopatia prowadzi do ucisku na korzenie nerwowe, co zakłóca ich zdolność do przekazywania sygnałów czuciowych i ruchowych do mięśni.
- Inne badania – w niektórych przypadkach mogą być zalecone dodatkowe badania, na przykład badania krwi w celu oceny poszczególnych parametrów, jeśli lekarz podejrzewa inne przyczyny objawów.
Na czym polega leczenie?
Stosujemy leczenie zachowawcze ( farmakoterapia, fizykoterapia, terapia manualna i kinezyterapia ) lub w skrajnych przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi znaczącej poprawy a osłabienie mięśni i dolegliwości bólowe nie ustępują – leczenie operacyjne.
Terapia zachowawcza ma na celu zlikwidowanie stanu zapalnego i dolegliwości bólowych.
Należy do niej:
- farmakoterapia – leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, ogólnie lub miejscowo, rzadziej leki z grupy leków przeciwpadaczkowych i inne
- fizykoterapia – elektroterapia, laseroterapia, magnetoterapia, wodolecznictwo, termoterapia
- masaż, terapia manualna i kinezyterapia – mają na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych, rozluźnienie napiętych struktur mięśniowych i ścięgnistych, naukę pozycji odciążających kręgosłup oraz obejmują zalecenia do regularnego i samodzielnego stosowania odpowiednio dobranych ćwiczeń
- szeroko rozumiana profilaktyka bólów kręgosłupa
Profilaktyka
Aby uniknąć objawów lub zaostrzeń choroby należy:
- podjąć regularną aktywność fizyczną ukierunkowaną na wzmocnienie mięśni odpowiedzialnych za postawę ciała
- unikać przeciążeń kręgosłupa ( prawidłowa postawa ciała przy przenoszeniu przedmiotów czy podczas pracy w pozycji stojącej i siedzącej, ergonomia pracy)
- znormalizować masę ciała
- zadbać o sen na wygodnej poduszce ( duży wybór poduszek ortopedycznych o różnym stopniu elastyczności odciążających kręgosłup szyjny )
- poznać techniki relaksacyjne w radzeniu sobie ze stresem